(193) એક સજ્જનનું મૃત્યુ

Click here to read in English

હું આજે એક એવી પ્રતિભાશાળી વ્યક્તિ વિષે વાત કરવા જઈ રહ્યો છું, જે આજે આ દુનિયામાં હયાત નથી. ટૂંકમાં હું કહી શકું કે તેઓ પોતાના સમયના સ્થાનિક Hero (નાયક) હતા. મારા તેમની સાથેના સંબંધોની કોઈ વ્યાખ્યા ન આપી શકાય, તેમ છતાંય એને ‘મિત્રતા’ એવું નામ તો જરૂર આપીશ. તેઓ હતા કાણોદરના વતની શ્રી અહમદભાઈ પલાસરા કે જે માત્ર 44 વર્ષની યુવાવયે અવસાન પામ્યા હતા. એ વખતે મેં મરહુમના સંયુક્ત પરિવારને સંબોધતો એક દિલાસાપત્ર લખ્યો હતો. મરહુમના કુટુંબીજનોની પૂર્વ સંમતિથી હું એ આખોય પત્ર અહીં રજૂ કરું છું, જે મરહુમને સારી રીતે સમજવા માટે સ્વયં સ્પષ્ટ અને પૂરતો છે.

 

‘સબ બંદરકે બ્યૌપારીઓ’ ની કોઈ અછત ખરી!

Click here to read in English
મારા આજના લેખનું શીર્ષક એ મારા મૂળ અંગ્રેજી શીર્ષક “No scarcity of Jacks of all! નો ભાવાનુવાદ છે, એટલે શબ્દે શબ્દ મેળવી લેવાની કડાકૂટમાં પડતા નહિ! મારા વિષયમાં બદલાવ લાવવા તથા તમારું દિલ બહેલાવવા આજે હું તમારી સામે ઉપસ્થિત છું. મારી ભૂતકાલીન યાદદાસ્તમાંથી કોઈક ઘટનાઓને અહીં રજૂ કરું તે પહેલાં હું Jack શબ્દને થોડોક જુદી જ રીતે મરડું છું. વાહનમાલિકો ‘Jack’ વિષે સારી જાણકારી ધરાવતા હોય છે. આપણે પણ જાણતા હોઈએ છીએ કે વર્કશોપ કે વાહનો માટેનું આ સાધન બધા જ પ્રકારનાં હળવાંથી માંડીને ભારે વાહનોનો ભાર ખમે છે અને એક નમ્ર સેવકની જેમ તેનું સ્થાન હંમેશાં જમીન ઉપર જ રાખે છે. તે કદીયે માલિકપણાનો ભાવ બતાવવા ઊંચુ સ્થાન ગ્રહણ કરતો નથી. વળી Jack એ સંજ્ઞાવાચક નામ પણ છે અને બાળકોના અંગ્રેજી પૂર્વ પ્રાથમિક કક્ષાના અભ્યાસમાં એ નામવાળાં તાલબદ્ધ ગેય કાવ્યો પણ છે, જેવાં કે “Jack and Jill, went up the Hill” અને “Little Jack Horner, sat in the Corner”. પણ અહીં મારે એ બધાં Jack નામધારી છોકરાંવ સાથે કોઈ મતલબ નથી.

આલંકારિક કે મુહાવરા રૂપે બોલાતું ‘Jack of all, but Master of none’ એ કથન સામાન્ય રીતે ગમે તે વ્યક્તિને લાગુ પડે છે, નહિ કે ખાસ કોઈ Jack નામે વ્યક્તિ કે પછી ઉપર ઉલ્લેખાએલ વર્કશોપના Jack એ સાધનને! આ મુહાવરો એવી વ્યક્તિને અનુલક્ષીને વપરાય છે કે જે ઘણાં બધાં કામોમાં જાણકારી ધરાવનાર હોઈ શકે, પણ કોઈ એકાદમાં પણ શ્રેષ્ઠ પ્રભુત્વ તો ન જ ધરાવતી હોય. વળી માત્ર ‘Jack of all’ જ બોલાતું હોય, ત્યારે તેનો છાયા અર્થ એવો પણ લેવાય છે કે જે તે વ્યક્તિ એવી કાબેલ હોય કે જે બધી જ પરિસ્થિતિઓને ચપળતાપૂર્વક પહોંચી વળવા સક્ષમ હોય.