(361) Best of 5 years ago this Month Jan – 2008 (9)

Click on …

Mercy Killing or Merciful Death – A Debate

The Square World – IV (Final)

– Valibhai Musa

 

સલામ, ફ્રાન્સિસ ડિસોઝા યુગલને સલામ…

Click here to read in English
મારો અગાઉનો આર્ટિકલ “Mercy killing or merciful death – A debate” (દયાહત્યા કે દયાપૂર્ણ મૃત્યુ – એક ચર્ચા)ને મારા વાંચકો તરફથી સારો પ્રતિભાવ મળતાં તેની Hits નો આંક ૧૪૦૦ થી વધુ પહોંચી ગયો, જે મારા તે અગાઉના સર્વોચ્ચ સ્થાને સ્થિત એવા આર્ટિકલ – “Power of Determination” (દૃઢ નિશ્ચયની તાકાત)ને પણ આંબી ગયો. “Mercy killing or merciful death – A debate” ને પ્રતિભાવ રૂપે મળેલી ૧૦ કોમેન્ટ પૈકી એક કોમેન્ટ મારા પુત્ર અને અમદાવાદ ખાતેની અમારી ‘Hotel Safar Inn’ના ડાયરેક્ટર અકબરઅલીની પણ હતી. તેણે પોતાની કોમેન્ટમાં મારા આજના વિષય ઉપર આર્ટિકલ લખવા મને પ્રોત્સાહિત કર્યો છે. મિ. ફ્રાન્સિસ અમારી હોટલના ખૂબ જ ઉત્સાહી અને પ્રમાણિક જનરલ મેનેજર છે. અમે સૌ તેમને એક કર્મચારી તરીકે નહિ, પણ અમારા કુટુંબના જ સભ્યની જેમ ગણીએ છીએ..

‘દયાહત્યા કે દયાપૂર્ણ મૃત્યુ -એક ચર્ચા’ના અંત ભાગે મેં જગતભરનાં હયાત કે અવસાન પામેલાં એવાં માતાપિતા અને મુખ્યત્વે તો માતાઓને બિરદાવી હતી કે જેમણે પોતાના ઉદરમાં વિકસતાં ગંભીર રીતે ખામીયુક્ત બાળકોને ગર્ભપાતની ડોક્ટરી સલાહ હોવા છતાં પોતાની કૂખે જન્મવા દીધાં હોય. આવાં લોકોએ બાળકના અને પોતાના કુટુંબના ભાગ્ય સામે લડી લેવાના પડકારને ઝીલી લીધો ગણાય. નિ:સહાય બાળકો પ્રત્યેના પોતાના વાત્સલ્યભાવના કારણે તેમની અતિ ખર્ચાળ અને વારંવાર કરાવવી પડતી પ્લાસ્ટિક અને રીકન્સટ્રક્ટીવ સર્જરી માટે પોતાનાં કે ઊછીનાં લીધેલાં અઢળક નાણાં ખર્ચ્યાં હોય.

 

દયાહત્યા કે દયાપૂર્ણ મૃત્યુ – એક ચર્ચા

Click here to read in English

આજના મારા લેખનો વિષય અનહદ ગૂંચવણભર્યો અને મુશ્કેલ પણ છે અને તેથી જ તેના કોઈ નક્કર તારણ ઉપર ન પણ આવી શકાય. આ એક લાંબા સમયથી ચાલી આવતી અને વિરોધભાસી ચર્ચા છે જેનો કોઈ અંત નથી, કેમ કે બંને વિચારધારાઓ પાસે પોતપોતાની પોતાના મતની તરફેણમાં અને વિરુદ્ધમાં સેંકડો દલીલો છે. અહીં મારા વાંચકો આ ચર્ચાના ભાગરૂપ મારા પ્રમાણિક પ્રયત્નને જોઈ શકશે, જેમાં મેં મારા પક્ષે પૂરી તટસ્થતા જાળવી રાખી છે અને ચર્ચાના સંભવિત પરિણામને મારી સંમતિ કે અસંમતિની કોઈ મહોર પણ મારી નથી. ‘દયા-હત્યા’ જેને અન્ય સારા શબ્દોમાં ‘અસાધ્ય વેદનામય દર્દથી પીડિત દર્દીનું શાંતિપૂર્વક મોત નિપજાવવું’ કહી શકાય. આ મુદ્દે ઘણાં વર્ષોથી વિશ્વભરમાં ચર્ચાઓ થતી આવી છે અને હું પણ અહીં અન્યોની જેમ આ ચર્ચામાં દાખલ થઈ રહ્યો છુ. મહાત્મા ગાંધીએ કહ્યું છે કે,’આપણું જીવન એ દીર્ઘ અને મથામણયુક્ત સત્યની શોધ માટે છે.’ મારા અગાઉના કોઈક આર્ટિકલમાં મેં કહ્યું છે કે ‘આપણે સત્યના કોઈ એક અંશ (A Truth) સુધી કદાચ પહોંચી શકીએ, પણ પૂર્ણ સત્ય (The Truth)ને પામવું તો મુશ્કેલ હોય છે.’

હવે આપણે એ સમજીએ કે આ પ્રકારની હત્યા કે મોત એ છે શું! મારા લેખના શીર્ષકમાં ‘દયા’ અથવા ‘દયાપૂર્ણ’ શબ્દો સામાન્ય છે; પરંતુ ‘હત્યા’ અને ‘મૃત્યુ’ શબ્દો ભિન્ન છે, જેમનો એક જ અર્થ ‘જીવનનો અંત આણવો’ એમ જ લેવાનો છે. મેં ઈન્ટરનેટના માધ્યમથી આ વિષય ઉપરની બે વ્યાખ્યાઓ તારવી કાઢી છે : (૧) વ્યક્તિના જીવનનો તેની વિનંતીથી ઈચ્છાનુસાર, સરળ અને પીડારહિત અંત આણવો, જ્યારે કે તે અસાધ્ય અને પીડાજનક રોગથી પીડિત હોય. (૨) ઈરાદાપૂર્વક પીડિત કોઈ વ્યક્તિના જીવનનો દયાથી પ્રેરાઈને અન્યો દ્વારા અંત લાવવામાં આવે..

 

આત્મહત્યા

Click here to read in English
મેં મારા અગાઉના લેખ ‘Depression’ (ઉત્સાહભંગ)માં દર્શાવ્યું હતું કે ‘ઉત્સાહભંગ’ જેને બીજા શબ્દોમાં કહીએ તો ‘હતાશા’ એ માનવીના મનની એવી નકારાત્મક સ્થિતિ છે કે જેનો ભોગ બનનારને તે કોઈકવાર આત્મહત્યા કરી લેવા તરફ દોરી જાય છે. ‘આત્મહત્યા’ શબ્દને સમજાવવો જરૂરી ન હોવા છતાં સંક્ષિપ્તમાં લખીશ કે ‘આત્મહત્યા’ એ એવી ક્રિયા છે જેમાં વ્યક્તિ પોતે જ ખુદની જિંદગીનો અંત લાવી દે છે. જ્યારે વ્યક્તિ પોતાના જીવનની ખાસ કોઈ સમસ્યાઓ કે ભૂલોના કારણે માનહાનિ અનુભવે, ત્યારે તે એમ વિચારવા માડે છે કે હવે જિંદગી નકામી અથવા કલંકરૂપ છે. આમ તેની ઈચ્છા એવી પ્રબળ બની જાય છે કે પોતે પોતાના દુઃખનો ઝડપી અને કાયમી ઉકેલ આત્મહત્યા કરીને લાવી દે છે અને પરિણામે ખૂબ જ આઘાતજનક અને દુઃખદાયક એવી આ ક્રિયા સર્જાતી હોય છે. આમ કોઈ મકાન જેમ પોતાના ખુદના જ ભારથી કડડભૂસ કરતું જમીનદોસ્ત થઈ જાય તેવી રીતે વ્યક્તિ પોતે સાવ એકદમ ભાંગી પડે છે.

જીવન એ બ્રહ્માંડના તમામ જીવોને સર્જનહાર તરફથી આપવામાં આવેલી એક એવી અણમોલ ભેટ છે જે થકી કુદરતી મૃત્યુ ન આવે ત્યાં સુધી દરેક જીવ જીવી શકે. આમ છતાંય માનવી જ માત્ર એક એવું સર્જન છે કે જે પોતાની માનસિક પસંદગી કે શારીરિક શક્તિ અનુસાર જીવવા કે મૃત્યુ પામવા માટે આઝાદ છે. કેટલીકવાર એવું પણ જોવા મળતું હોય છે કે કોઈક કમજોર મનવાળા માણસો પોતાના જીવનમાં ઘટેલી આઘાતજનક ઘટના કે પછી કોઈ પીડા કે વેદનાથી જિંદગી હારી ગયાનું મહેસુસ કરતા હોય છે. આશ્ચર્યજનક વાત તો એ છે કે માણસ સામાન્ય રીતે મૃત્યુથી ડરતો હોય છે, પણ અહીં તો તે મૃત્યુ સામે વિજયી બની જઈને જલ્દીથી પોતાના જીવનનો અંત લાવી દઈને કટોકટીપૂર્ણ વર્તમાન પરિસ્થિતિમાંથી છટકી જવાનો પ્રયત્ન કરતો હોય છે. સામાન્યતઃ માનવી અન્ય કોઈ ચીજ કરતાં સૌથી વધારે પ્રેમ પોતાની જિંદગીને કરતો હોય છે; પણ જ્યારે તે આત્મહત્યા કરવાના વિચાર ઉપર આવી જતો હોય છે, ત્યારે તે પોતાની સૌથી વહાલી એવી જિંદગીને ધિક્કારતો થઈ જાય છે અને મૃત્યુ જ તેને ખૂબ જ આકર્ષક લાગે છે એટલા માટે કે જાણે તે જ માત્ર પોતાને સઘળાં દુઃખોમાંથી બહાર કાઢી શકશે.

બિલ મેહર (Bill Maher) નામનો વિદ્વાન ‘આત્મહત્યા’ને પોતાના આગવા શબ્દોમાં વર્ણવતાં એમ કહે છે કે ‘ આત્મહત્યા એ જાણે કે ઈશ્વરને એ સંભળાવી દેવાની એક એવી રીત છે કે તું મને શું મારી શકવાનો હતો, લે હું પોતે જ મારી જિંદગીને ત્યજી દઉં છું!’ ચર્ચાની એરણ ઉપરના આ વિષયનું સાવ સાદું તારણ એ છે કે ઘણું કરીને જીવિત માણસો એટલા માટે જીવતા રહેતા હોય છે કે તેઓ મૃત્યુથી ડરતા હોય છે; અને આત્મહત્યા દ્વારા મરી જવા માગતા માણસો એટલા માટે મરવાનું પસંદ કરતા હોય છે કે તેઓ જિંદગીથી ડરતા હોય છે! અહીં આપણે એ વિચારી લેવું પડશે કે શું આત્મહત્યા એ સાચે જ સમસ્યાઓનો વ્યાજબી અને કાયમી ઉકેલ છે! હરગિજ નહિ, કેમ કે આત્મહત્યા એ તો જિંદગીને ક્યાંય નહિ લઈ જતો ભાગી જવા માટેનો પાછલો દરવાજો છે. માણસ આત્મહત્યા કરીને તો ઊલટાનો સુખમય જીવનની બધી જ શક્યતાઓ અને જીવતા રહીને સમસ્યાઓના સંભવિત ઉકેલ માટેના એમ બધાજ દરવાજા બંધ કરી દે છે. આપણી પ્રવર્તમાન પરિસ્થિતિમાંથી બહાર નીકળી જવા માટેની આશા આપણે છોડવી જોઈએ નહિ; વળી, એટલું જ નહિ પણ સંજોગો સામે લડી લેવાની ક્ષમતા પણ આપણે ધારણ કરી લેવી જોઈએ. એવું પણ બની શકે કે જો આપણે જીવતા રહ્યા હોઈશું તો જીવનના જે માર્ગે આપણે સફર કરી રહ્યા છીએ, તેનાથી કોઈક જુદો જ માર્ગ આપણને મળી જાય અને આપણું જીવન સુખમય બની રહે.

 

Mercy Killing or Merciful Death – A Debate

Click here to read in Gujarati
Subject of my today’s Post is extremely confusing and difficult also to reach any concrete conclusion. It is such a long standing and controversial debate which has no end because both the groups of thought have hundreds of arguments in pros and cons. Here, my Readers will find my sincere attempt to study the issue neutrally without any approval or disapproval to it from my end. The issue of ‘Mercy Killing’ or in other word ‘euthanasia’ has been debated all over the world for many years and here I am like one of them entering the debate. Mahatma Gandhi has said, “Our life is a long and strenuous quest of truth.” As previously said in some my blog post, we can reach a truth, but we cannot reach the truth.

Now, let us know first what kind of killing this is. As in my title above, the words ‘mercy’ or ‘merciful’ are common; but ‘killing’ and ‘death’ are different though to be meant in the same meaning as ‘to end the life’. I have traced out two definitions by surfing the Internet: (1) An easy or painless death or intentional ending of the life of a person suffering from incurable or painful disease at the patient’s request. (2) The intentional termination of the life of one human being by another.

Both these definitions represent the same thing in different manners; but, I would like to name the first as “Merciful Death” and the second as “Mercy Killing”. Why? It is obvious that in “Merciful Death”, the consent of the person being ceased to live is included into the action; but, in second one, it does not seem so and the decision and/or action is being taken by other than the patient and therefore echoing the meaning ‘killing’ therein. The “Merciful Death” becomes the “Mercy Killing” in the cases when the patient slips into coma (or is brain dead) or the patient is a child unable to speak or it is still in mother’s womb.

Many Medical Organizations, Ethical Institutions, Governments and their Judicial Systems and also many Humanist Individuals worldwide disapprove such practice of terminating human lives on the basis of ‘mercy’ under their various arguments related to ethics, public opinions, medical traditions and fundamental right of human being to live as long as it is in Power of the Almighty Creator and also the respective person is able to live the life.

But, ideologies and realities are different. It is easy to condemn such killings for those who are not put in such a critical situation and also have not come under tension of taking such hard decisions. Merciful Death or Mercy Killing must have the strong reasons to justify such as unbearable pain, physical discomfort or loss of quality life. In the words of Darwin’s theory, we may say that the person deserving ‘Mercy killing’ is not fit to survive. The reason of ‘treatment is too expensive and time-consuming’ is not an acceptable excuse for such killings.

Such termination of life can be handled with the collective decision of patient and/or nearest relatives, doctors, State laws and also Judicial System. Such a very paining and hard task, in case of any attempt at recovery seems futile, may be undertaken simply by withholding or withdrawing medical treatments or life supporting systems. In view of some people, installing of such life supporting system is not an act of saving life and, similarly, removing it will not be an act of killing. Sometimes, certain permitted and medically approved methods such as using a lethal injection are practiced. At the first sight, such an act undertaken by a Physician may seem to be a cold blooded murder of the patient; but it is not so. This is simply a Physician assisted suicide of a terminally ill patient. Here, such act is not a killing but it is the mercy towards the patient or we may call it as a part of caring of him.

Between the lines, let me tell my Readers frankly that I do not expect the words of appreciation or a pat on my back for presentation of this informative Article as the real credit goes to our family members Dr. Zohrin A. Musa, M.D. (Radiologist) (Gold Medalist) and Dr. Anish Musa, M.S. (Opthalmologist) for their guidance and specific information provided specially here below.

Now, I’ll take the issue of unborn babies on debate. Under advanced technology in the medical field, some prenatal tests can forecast the children’s congenital defects of the head, face, hands, feet etc.. In such cases, if the mercy killing of the foetus (fully developed baby) is in the best interest of the child and of the family, many people support it, though it being shocking but, as a mother’s rightto have an abortion. Medically and also ethically, the foetus and newborn baby have no any sharp distinction. But difficulty is that the diagnosis of the problem in discussion can be done only in the state of foetus only; and in genuine cases, if the abortion becomes the must, it may be carried out though it becomes an act of killing just as a newly born child. We should bear it in our mind clearly that the sex selective abortion is the greatest crime and it is not permitted by any State and Religious laws.

Plastic and Reconstructive surgery is a medical specialty, now a days, and through which the child’s physical deformity can be corrected and a more normal appearance can be restored in cases of cleft lip or palate, abnormal head shape, jaw deformities etc.. Facial ugliness only is not the strong base for killing a child. In brief to say, the ‘mercy killing’ may be allowed in the cases of severely disabled unborn babies only though it may be regrettable but overall it must be admirable.

Before I conclude my Article, I would like to appreciate all those parents worldwide living or deceased who might have preferred to let their helpless children take birth in spite of the medical advice of opting abortions. They people have accepted the challenge to fight against the destiny of the children as well as their own families. They people have spent a lot of money either their own or borrowed for the repeated costly Plastic surgeries of their babies. Salutes especially to those mothers who had not seen their children yet as still they were in their wombs and allowed them to come out and breathe the fresh air of this world.

Summing up my Article here, I have simply to say that the subject discussed above is of an ongoing debate which has no any definite conclusion being it sensitive, confusing, sentimental and solely subjective also.

Hope the Article aimed at the parentsbe commented feeling free.

– Valibhai Musa
Dtd.: 25th January, 2008